Jólavefur Júlla 2012
Fyrsta jóla og nýárskortið í heiminum var gefið út í Englandi árið 1843, þrem árum eftir að frímerkið var fundið upp. Siðurinn breiddist fljótt út um alla Evrópu á 19. Öld. Fyrstu kortin komu á markað á Íslandi í kringum 1890 og voru dönsk eða þýsk. Nokkru eftir aldamótin var svo farið að gefa út íslensk jóla og nýárskort. Í fyrstu voru einkum á þeim myndir af landslagi eða einstökum kaupstöðum, en seinna komu teiknuð kort til sögunnar. Árið 1932/1933 byrjaði íslenska ríkisútvarpið að senda jóla og nýárskveðjur, og voru þær í fyrstu einkum til sjómanna á hafi úti. Jólakveðjur íslenska útvarpsins fóru hins vegar fram úr öllu því sem þekkt er í nálægum löndum. Sérstaklega jukust þær á stríðsárunum,þegar fólkið sem flykkst hafði úr sveitunum í atvinnuna “fyrir sunnan” , tók að senda kveðjur heim til sín. Þótti þá mörgum , sem heima sat, gott að heyra nafn sitt og heimilisfang hljóma á öldum ljósvakans. Elsta íslensk jólakveðja, sem fundist hefur, er hins vegar í bréfi frá Brynjólfi Sveinssyni Skálholtsbiskupi 7. Janúar 1667 , en hann endar það á þessa leið: “Með ósk gleðilegra jóla, farsællegs nýja árs, og allra góðra heillastunda í Vors Herra nafni Amen.” |
Elsta íslenska jólakveðja, sem fundist hefur, er í bréfi frá Brynjólfi Sveinssyni Skálholtsbiskupi 7. Janúar 1667 , en hann endar það á þessa leið: “Með ósk gleðilegra jóla, farsællegs nýja árs, og allra góðra heillastunda í Vors Herra nafni Amen.” Skömmu eftir stofnun útvarpsins 1930 eða fyrir jólin 1932 var farið að lesa jólakveðjur í Íslenska Ríkisútvarpinu. Þann sið hafði Danska útvarpið tekið upp fimm árum fyrr. Jólakveðjur íslenska útvarpsins fóru hinsvegar framm úr öllu því sem þekktist í nágrannalöndunum og stendur enn föstum fótum í jólasiðum okkar Íslendinga. |
Á vef Borgarbókasafns Reykjavíkur er hægt að senda nýárskveðjur - Klikkið á kortið.